Pojęcie mieszkaniowego zasobu gminy definiuje art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 725), dalej u.o.p.l. Zgodnie z tą definicją do mieszkaniowego zasobu gminy należą lokale służące do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, stanowiące własność gminy lub jednoosobowych spółek gminnych, którym gmina powierzyła realizację zadania własnego w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej, z wyjątkiem społecznych inicjatyw mieszkaniowych, oraz lokale pozostające w posiadaniu samoistnym tych podmiotów.

Przepis ten jednoznacznie wyłącza z mieszkaniowego zasobu gminy lokale stanowiące własność społecznych grup mieszkaniowych (TBS) i jednocześnie precyzuje jakie lokale wchodzą w skład mieszkaniowego zasobu gminy - mogą to być wyłącznie lokale stanowiące własność gminy lub jednoosobowych spółek gminy, którym gmina powierzyła realizację zadania własnego w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych społeczności lokalnej. Zatem w drugim przypadku musi to być więc jednoosobowa spółka gminy (aby wyeliminować przypadki, gdy gmina ma jedynie udział w spółce) oraz celem tej spółki musi być zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej.

Lokale stanowiące własność społecznych inicjatyw mieszkaniowych/towarzystw budownictwa społecznego nie wchodzą zatem w skład mieszkaniowego zasobu gminy, niezależnie od spełniania ww. kryterium jednoosobowej spółki gminy. Ma to istotne znaczenie ze względu na to, iż do lokali wchodzących w skład mieszkaniowego gminy stosuje się przepisy dotyczące zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, a więc lokale te przeznaczone są dla osób o niskich dochodach i cechuje je niski czynsz.

Zatem gminy mogą realizować politykę mieszkaniową w celu zaspokajania potrzeb mieszkaniowych osób najuboższych wykorzystując własny zasób oraz zasób, którym władają tak, jak właściciele, a także mogą powierzyć realizację tego zadania własnego utworzonej przez siebie jednoosobowej spółce prawa handlowego (za wyjątkiem spółki utworzonej z udziałem społecznych inicjatyw mieszkaniowych/towarzystw budownictwa społecznego).